وبلاگ من

قهوه نوعي نوشيدني رايج است كه از دانه‌هاي بوداده و آسياب‌شدهٔ گياه قهوه به دست مي‌آيد. گياه قهوه بومي مناطق نيمه‌گرمسيري آفريقا و برخي از جزاير جنوب و جنوب شرق آسيا است، اين گياه از آفريقا به ساير نقاط جهان پراكنده شد و در حال حاضر در بيش از ۷۰ كشور كشت مي‌شود كه در درجهٔ اول مناطق استوايي آمريكا، جنوب شرقي آسيا، هند و آفريقاست، هنگام رسيدن ميوهٔ گياه قهوه، دانه‌هاي قهوه را برداشت، پردازش و در نهايت خشك مي‌كنند.

دانه‌هاي قهوهٔ خشك شده به درجات مختلف بو داده مي‌شوند، بسته به عطر و طعم مورد نظر، درجه‌بندي‌هاي مختلفي براي اين محصول در نظر گرفته شده است، قهوه كمي اسيدي است و مي‌تواند به علت داشتن كافئين بالا موجب تحريك انسان گردد.

نوشيدني محبوب اغلب ما ايراني‌ها، چاي است، اما به تازگي قهوه هم جاي خودش را در بين ما باز كرده است.

اگر از “كلاس” ظاهري كه قهوه با خود به همراه مي ‌آورد، بگذريم، بهتر است درباره فايده‌هاي آن هم قدري اطلاع داشته باشيم. شايد تعجب كنيد اگر بدانيد در ده سال اخير، نوزده هزار بررسي در مورد اين فايده‌ها انجام شده و نتيجه اغلب آنها هم به نفع قهوه تمام شده است.

ماده‌اي كه در قهوه وجود دارد و آن را از اين همه امتحان سربلند بيرون آورده، “كافئين” نام دارد. قهوه در مقدار مساوي، چيزي حدود سه و نيم برابر بيشتر از چاي و كولا كافئين دارد.

محققان ايتاليايي، ماده ديگري به نام “تريگونلينگ” را هم در قهوه پيدا كرده‌اند. اين ماده به قهوه عطر و طعم تلخي مي ‌دهد. خاصيت ضد باكتريال و ضد چسبندگي قهوه را (كه جلوي ايجاد حفرات  و پوسيدگي دندان را مي‌ گيرد) به همين ماده نسبت مي‌ دهند.

بد نيست فايده‌هاي قهوه را در افراد مختلف مرور كنيم. شما هم ببينيد در چه شرايطي هستيد و آيا از اين اثرها چيزي هم به شما مي ‌رسد يا نه.

خواص قهوه براي كساني كه امتحان دارند

اين را ديگر همه دانشجويان به تجربه فهميده‌اند كه خوردن قهوه هنگام درس خواندن، به خصوص شب امتحان، چقدر مي ‌تواند به تمركز و هوشياري آنها كمك كند. البته دانشمندان هم اين خاصيت قهوه را مورد بررسي قرار داده‌اند. آنها به اين نتيجه رسيده‌اند كه كافئين مي‌ تواند سرعت پردازش اطلاعات را تا 10 درصد زياد كند. نوشيدن يك فنجان قهوه بعد از صرف غذا با خواب آلودگي بعد از آن مقابله مي ‌كند و به حفظ هوشياري و تمركز هم كمك مي ‌كند. اين مسئله در مورد شيفت‌هاي كاري شبانه هم (البته با دو فنجان) صدق مي‌ كند. ارزش اين خاصيت در اين است كه مي ‌تواند جلوي خيلي از حوادث كاري را در شيفت‌هاي شب بگيرد، به خصوص رانندگان جاده‌ها كه جان عده زيادي مسافر در گرو بيداري و هوشياري آنهاست.

خواص قهوه براي پيشگيري از ديابت

نتيجه تحقيقات دانشمندان دانشگاه كاليفرنيا در سان‌ديه‌گو نشان داده كه قهوه مي‌ تواند تا 60 درصد خطر بروز ديابت نوع دو را در افراد مستعد كم كند (البته اگر با يك خروار شكر ميل نشود!) جالب‌تر اين جاست كه اين كاهش، در كساني كه تست تحمل گلوكزشان مختل بود، تا 70 درصد بوده است. محققان آلماني هم تأثير قهوه در كاهش  سرطان روده بزرگ را كشف كرده‌اند. يك آنتي‌اكسيدان قوي به نام “متيل پيريدينيوم” ،‌آنزيم‌هاي ضد اين سرطان را تقويت مي‌ كند. اين ماده در فرآوري قهوه توليد مي‌ شود و هر چه قهوه بيشتر حرارت ديده باشد، مقدار آن بيشتر است.

خواص قهوه

خواص قهوه براي پيشگيري از بيماري پاركينسون

حداقل شش مطالعه مستقل، رابطه بين نوشيدن قهوه و پيشگيري از پاركينسون را اثبات كرده‌اند.

محققان مي ‌گويند، اگر كسي به طور منظم قهوه بخورد،60 تا 80 درصد كمتر از سايرين دچار اين بيماري مي‌ شود (البته بررسي‌ها نشان داده كه مصرف استروژن در زنان يائسه مي ‌تواند جلوي اين اثر قهوه را بگيرد).

خاصيت ديگر قهوه كه شايد با آن آشنا باشيد، جلوگيري از سنگ كليه است. اين خاصيت از كافئين موجود در قهوه سرچشمه مي‌ گيرد كه ادرارآور است و جلوي جمع شدن ادرار و در نتيجه رسوب سنگ در كليه را مي‌ گيرد. براي تكميل اين فهرست، مي ‌توانيد اين را هم اضافه كنيد كه قهوه در كاهش سنگ صفرا هم مؤثر شناخته شده است.

خواص قهوه براي ورزشكاران

چندي پيش، تحقيقي در مجله “درد” به چاپ رسيد كه نشان مي ‌داد، نوشيدن دو فنجان قهوه قبل از ورزش، مي‌ تواند تا 48 درصد درد عضلاني پس از ورزش را كاهش دهد. اين يعني قهوه در تسكين درد حتي از آسپرين هم قوي‌تر است! ناپروكسن 30 درصد و آسپرين 25 درصد درد عضلاني را كم مي‌ كند. البته محققان دانشگاه جورجيا كه اين تحقيق را انجام داده‌اند، معتقدند، هنوز براي نتيجه‌گيري كلي زود است و فعلاً مي‌ توان گفت قهوه فقط در خانم‌هايي كه خيلي قهوه خور قهار نبوده‌اند، چنين خاصيتي داشته است (يعني كساني كه زياد قهوه مي ‌خورند، نبايد چنين توقعي از آن داشته باشند).

علاوه بر اين، به نظر مي ‌رسد قهوه در افرادي كه تازه ورزش را شروع كرده‌اند، بيشتر كمك ‌كننده است تا در ورزشكاران حرفه‌اي. به همين دليل، اين افراد مي ‌توانند با استفاده از قهوه  برنامه ورزشي خود را  طولاني‌تر كنند . البته مراقب باشيد كه زياده روي نكنيد! دو فنجان قهوه در كنار روش‌هاي كم‌ كننده درد عضلاني، مانند نرمش‌هاي كششي، ماساژ و حمام سرد، براي تسكين درد‌هاي پس از ورزش كافي است.

در ضمن، چون قهوه باعث افزايش دفع ادرار مي ‌شود، بايد مراقب از دست دادن آب بدن، به خصوص بعد از ورزش باشيد.

خواص قهوه براي افراد مسن

قهوه مي ‌تواند محافظ خوبي براي قلب زنان يائسه باشد. يك مطالعه 15 ساله كه در مجله تغذيه باليني آمريكا به چاپ رسيده، نشان مي ‌دهد خانم‌هاي يائسه‌اي كه روزانه حداقل سه فنجان قهوه مي‌ خورند، 28 درصد كمتر از بقيه زنان در اين سن، دچار بيماري‌هاي قلبي و ساير بيماري‌هاي التهابي غير سرطاني مي ‌‌شوند. دانشمندان معتقدند، اين خاصيت ناشي از آنتي‌اكسيدان‌هايي است كه از التهاب و بيماري قلب جلوگيري مي ‌كند و قهوه سرشار از آنهاست.

خواص قهوه

مضرات خوردن زياد قهوه

بررسي‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد كه مصرف زياد قهوه باعث كاهش ميل جنسي، ناباروري در مردان و زنان، بيماري قلبي و عروقي، سرطان و ناهنجاري‌هاي رفتاري مي‌شود.

مرتضي صفوي، متخصص تغذيه گفت: تحقيقات مختلف اين نكته را اثبات كرده‌اند كه بعضي مواد غذايي و افزودني‌هاي خوراكي و مواد مغذي ارتباط نزديكي با رشد مغزي و فراگيري افراد دارند.بيش فعالي در كودكان نيز از مسائل مهم مرتبط با تغذيه است.

وي گفت: انواع رنگ‌ها و طعم دهنده‌هاي خوراكي ارزش غذايي ندارند و افزودني‌هايي مثل نمك، ظاهر غذا يا طعم آن را بهبود مي‌بخشند و به دليل اشتها آور بودن باعث افزايش مصرف مي‌شوند. آسپارتام براي كودكاني كه مبتلا به فنيل كتونوريا (PKU) هستند، مضر تشخيص داده شده است. عمده‌ترين ايراد اين افزودني‌ها تحريك مشكلات رفتاري، افسردگي، گيجي، بي‌خوابي، كاهش بينايي، ميگرن، عصبانيت و بيش فعالي است.

صفوي اضافه كرد: در خصوص رابطه گياهخواري و گوشتخواري با رفتار و خلق و خو مي‌توان گفت كه استفاده از گوشت زياد و انباشته كردن معده از توليدات حيواني مي‌تواند خلق و خوي انسان را به سمت و سوي خلق و خوي حيواني بكشاند، بنابراين استفاده زياد از توليدات حيواني، ‌مشكلات جدي براي سلامت روان ايجاد مي‌كند.

وي افزود: يكي از اين افزودني‌ها،‌ سولفيدها هستند كه به عنوان نگهدارنده غذاها استفاده مي‌شوند و از قهوه‌اي شدن آنزيم ميوه‌ها و سبزي‌هاي تازه جلوگيري و قهوه‌اي شدن غير آنزيمي ميوه‌هاي خشك را هم كنترل مي‌كنند. سولفيدها در مرباها، ترشي‌ها، ميوه‌ها غذاهاي دريايي و غذاهاي ديگر دريافت مي‌شوند و كارشان حفظ ميوه‌ها و سبزي‌هاي تازه است. مصرف زياد اين سولفيدها در افراد مبتلا به آسم، واكنش‌هاي نامطلوب مانند تورم گلو، خارش در پوست، برافروختگي صورت و حملات آسمي تا حد شوك و حتي مرگ ايجاد مي‌كند.

اين متخصص تغذيه با بيان اين كه بررسي‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد كه مصرف زياد قهوه باعث كاهش ميل جنسي، ناباروري در مردان و زنان، بيماري قلبي و عروقي، سرطان و ناهنجاري‌هاي رفتاري مي‌شود، افزود: يك فنجان قهوه بين 40 تا 170 ميلي‌گرم كافئين دارد. دومين منبع كافئين چاي است كه تقريباً 15 درصد كافئين دريافتي را تشكيل مي‌دهد. كافئين در شكلات نيز وجود دارد. مصرف بيش از حد كافئين مي‌تواند باعث مشكلاتي مانند سردرد شود به خصوص اگر مصرف كافئين از هزار ميلي‌گرم در روز بيشتر باشد.