روغن زيتون و فوايد آن
روغن زيتون از ميوه درخت زيتون به دست ميآيد. اين درخت نخستين بار در كرانههاي مديترانه پرورش يافت. روغن زيتون را با فشردن ميوه زيتون به دست ميآورند كه داراي مقدار زيادي چربي سيرنشده ميباشد.
روغن به وسيلهٔ خرد كردن كامل زيتون و جدا كردن روغن به وسيلهٔ روشهاي مكانيكي يا شيميايي توليد ميشود. اين روغن بسيار در آشپزي، لوازم آرايش، دارو و صابون در قديم به عنوان سوخت چراغهاي روغني به كار برده ميشود. روغن زيتون در سرتاسر جهان به كار برده ميشود، بيشترين مصرف آن در كشورهاي پيرامون مديترانه است.
امروزه از روغن زيتون در پختوپز و همچنين در تهيهٔ مواد آرايشي بهداشتي استفاده ميكنند. از اين روغن صابون هم تهيه مينمايند. البته روغن زيتون را در صنايع دارويي و همچنين به عنوان سوخت چراغهاي نفتي به كار ميبرند.
خواص روغن زيتون براي تندرستي
تحقيقات نشان داده كه مصرف روزانه دو قاشق غذا خوري (۲۳ گرم) روغن زيتون، خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي را كاهش ميدهد كه اين امر، به دليل وجود چربيهاي اشباع نشده در اين روغن است؛ بنابراين براي جلوگيري از ابتلا به اين بيماري، بهتر است كه به جاي چربيهاي اشباع شده از روغن زيتون استفاده شود تا ميزان مصرف كالري روزانه از حد لازم بيشتر نباشد. همچنين روغن گردو و اسيد چرب امگا ۳ كه در گوشت ماهي و سبزيجات وجود دارد همچون روغن زيتون، اسيدهاي چرب اشباع نشده دارند و بنابراين براي پيشگيري از ابتلا به بيماريهاي قلبي مفيدند. علاوه بر اين از روغن زيتون ميتوان براي براق كردن موهاي خشك و نرم كردن صورت و دستها استفاده كرد.
روغن زيتون براي پخت و پز و سرخ كردن بهترين روغن است.
ويژگي هاي روغن زيتون
روغن زيتون بهترين روغن براي پخت و پز است زيرا در اثر حرارات خراب نمي شود.
دوام و مدت نگاهداري آن نسبت به روغنهاي ديگر بيشتر است و حتي ميتوان آن را فريز كرد.
روغن زيتون براي هيچ كس مضر نيست و همه افراد مي توانند از آن استفاده كنند فقط ميوه تازه و ياقوتي آن معده راسست مي كند و ممكن است توليد استفراغ كنند .
خواص روغن زيتون براي التهاب روماتيسمي
التهاب روماتيسمي از بيماريهاي عفوني مزمن است كه در مفاصل ايجاد مي شود. عوامل عفوني، ژنها، هورمونها و رژيم غذايي در بروز آن نقش دارند. از خواص روغن زيتون اين است كه مصرف منظم آن باعث تسكين علائم اين بيماري مي شود.
افرادي كه ميزان كمي روغن زيتون مصرف مي كنند، ۵/۲ برابر افرادي كه رژيم غذايي سرشار از اين روغن را دارند به التهابات روماتيسمي مبتلا مي شوند. مكانيسم اين عمل هنوز مشخص نشده است، ولي اين اثر احتمالاً به آنتي اكسيدانهاي موجود در روغن زيتون مربوط مي شود.
خواص روغن زيتون براي دستگاه گوارش
روغن زيتون، صفرا بر است و باعث تخليه كيسه صفرا مي شود، به اين ترتيب كه انقباض كيسه صفرا و توليد نمكهاي صفراوي را در كبد تحريك كرده و در نتيجه دفع كلسترول را از طريق صفرا افزايش مي دهد و از ايجاد سنگهاي صفراوي جلوگيري مي كند.
روغن زيتون به علت داشتن سيتواسترولها مانع جذب كلسترول در روده كوچك مي شود و جذب عناصر معدني مثل كلسيم، منيزيم و آهن را افزايش مي دهد.روغن زيتون ملين است و از يبوست جلوگيري مي كند.
همچنين از خواص روغن زيتون اين است كه انگلها و كرمهاي روده را از بين مي برد.
خواص روغن زيتون براي كاهش احساس درد
مادهاي به نام اوله آكانتال در روغن زيتون وجود دارد كه اثري مشابه قرصهاي مسكن مانند ايبوپروفن در كاهش درد دارد. آنزيم مخصوصي در بدن وجود دارد كه سبب آغاز درد مي شود و ماده اوله آكانتال جلوي فعاليت اين آنزيم را مي گيرد، در نتيجه فرآيند احساس درد متوقف مي شود. با مصرف روزانه ۵۰ گرم روغن زيتون، حدود ۹ ميلي گرم اوله آكانتال به بدن مي رسد، اين مقدار يك دهم ميزان داروي ايبوپروفني است كه براي كاهش درد يك فرد بزرگسال تجويز مي شود.
خواص روغن زيتون و چاقي
در كشورهاي غربي، چاقي مشكل بزرگ سلامت مردم است، زيرا ميزان كالري دريافتي از طريق غذاهاي مختلف افزايش يافته، ولي ميزان فعاليت روز به روز كاهش مي يابد، در نتيجه چاقي اتفاق مي افتد.
روغن زيتون مانند ساير چربيها، ۹ كيلو كالري انرژي دارد و به نظر مي رسد كه مصرف آن باعث چاقي مي شود. ولي ثابت شده رژيم غذايي غني از روغن زيتون بيشتر از غذاهاي كم چرب به كاهش وزن كمك مي كند.پس يكي ديگر از خواص روغن زيتون درمان چاقي مي باشد. در واقع آنچه در بروز چاقي مؤثر است، نوع چربي مصرف شده است، نه مقدار چربي موجود در غذا.
از ديگر خواص روغن زيتون ميتوان به كاهش كشش ماهيچههاي حلقوي در پايين معده اشاره كرد كه در حركت توده غذا به سمت روده تأخير ايجاد مي كند، در نتيجه محتويات معده به آهستگي و به تدريج وارد دوازده مي شود و احساس سيري مدت بيشتري طول مي كشد و با كاهش اشتها فرد مي تواند غذاي كمتري مصرف كند.
خواص روغن زيتون و تغذيه نوزاد
رشد نوزاداني كه مادران آنها روغن زيتون مصرف مي كنند، از نظر قد و وزن و رفتارهاي روان شناختي بهتر است. همچنين نوزاد براي جلوگيري از اكسيداسيون مواد در اثر ورود اكسيژن هوا، به ويتامين E نياز دارد. اگر چه ميزان اين ويتامين در روغن زيتون زياد نيست، ولي براي جلوگيري از اثرات اكسيداسيون كافي است.
خواص روغن زيتون در دوران پيري
بسياري از بيماريهاي دوران پيري مثل پوكي استخوان و آلزايمر تحت تأثير رژيم غذايي قرار دارند.
يكي ديگر از هزاران خواص روغن زيتون اين است كه با كمك به جذب كلسيم، باعث رسوب آن در استخوانها شده و از پوكي استخوان جلوگيري مي كند.
روغن زيتون از بروز فراموشي و آلزايمر در افراد مسن جلوگيري مي كند، ولي مكانيسم عمل آن ناشناخته است. به نظر مي رسد اسيدهاي چرب غيراشباع موجود در روغن زيتون مي تواند باعث حفظ ساختار غشاي سلولهاي مغزي شوند.
فرآيند پير شدن در انسان با آسيب تدريجي و تغيير ساختمان پوست همراه است. تغييرات پوست مثل ضخيم شدن و از دست دادن قابليت ارتجاعي لايههاي پوست، به علت تجمع كلاژن باعث مي شود كه پوست در برابر عوامل خارجي مثل تشعشات خورشيدي كه راديكالهاي آزاد را ايجاد مي كنند حساس شده و روند پيري تسريع شود.
مواد آنتي اكسيدان خصوصاً ويتامين E موجود در روغن زيتون از ايجاد راديكالهاي آزاد و فرآيند اكسيداسيون در سلولهاي پوستي و ايجاد سرطانهاي پوست جلوگيري مي كند و كمك مي كند تا سلولهاي پوست انعطاف پذيري خود را حفظ كرده و عوارض پيري ديرتر ظاهر شود.
خواص دارويي روغن زيتون
– جوشانده برگ درخت زيتون برطرف كننده نقرس و رماتيسم است .
– براي سرباز كردن جوش ها و كورك ها زيتون را له كرده و روي جوش يا كورك بماليد .
– دم كرده برگ درخت زيتون تب بر است.
– دم كرده و جوشانده پوست درخت زيتون تب بر و درمان كننده مالاريا است .
– پماد ميوه نارس زيتون براي سوختگي مفيد است.
– جويدن برگ زيتون براي از بين بردن زخم هاي دهان مفيد است.
– از جمله خواص روغن زيتون ميتوان به درمان سستي، فلج و لقوه و تقويت نيروي جنسي اشاره كرد. براي تقويت نيروي جنسي بايد ۸۰ گرم روغن زيتون را با ۱۴ گرم كندر و ۱۶ گرم سياه دانه مخلوط كرده و بمدت سه روز از آن بخوريد.
– همچنين ماساژ پوست با روغن زيتون، تعريق زياد را كاهش داده، مژه و ابرو را تقويت ميكند. اين درحالي است كه ماساژ پوست سر با روغن زيتون سبب تقويت پوست و مو گشته و شوره سر را برطرف ميسازد و موهاي سپيد شده را سياه مي كند و اين يكي ديگر از صدها خواص روغن زيتون براي مو هست.
– چند قطره روغن زيتون سريعا خارش و سوزش چشم و پلك راتسكين داده و آبريزش چشم را برطرف ساخته و قوه بينايي را تقويت ميكند.
– مخلوط مساوي روغن زيتون و گليسيرين نيز نقش مفيدي در معالجه پوست پاي ترك خورده، درمان شوره سر و ريزش مو، جلوگيري از سفيدي مو دارد.
– در سرطانهاي سينه، روده بزرگ و راست روده كاملاً مشخص شده كه نوع چربي مصرف شده، يكي از عوامل مهم در ايجاد اين سرطانهاست و مقدار چربي تأثير چنداني در بروز آنها ندارد.
مطالعات بر روي خواص روغن زيتون نشان داده كه اين ماده ميزان آسيبهاي سرطاني را كاهش داده و تعداد تومورهاي توسعه يافته را به شكل آشكاري كاهش مي دهد و اين تومورها تهاجم كمتر و درمان پذيري بيشتري دارند.
اين اثر مربوط به وجود اسيد لينولئيك است كه يك اسيد چرب امگا ۶ مي باشد. اين اسيد چرب در توليد پروستاگلاندينهايي موثر است كه از ايجاد و توسعه تومورها جلوگيري مي كنند.
– از فوايد روغن زيتون اين است كه مصرف آن به صورت منظم، هر دو فشار خون سيستولي و دياستولي را كاهش مي دهد و مقدار دوز داروهاي لازم براي كاهش فشارخون را در بيماران كم مي كند.
خواص روغن زيتون
روغن زيتون داراي اسيدهاي چرب غير اشباع مونو (MUFA) و آنتي اكسيدان است كه باعث طول عمر و كاهش بيماري هاي مرتبط با مصرف روغن هاي اشباع مي شود.
خواص روغن زيتون براي سلامتي بدن
• روغن زيتون سلامت شريانها را تامين مي كند.
• روغن زيتون مانع آسيب رساندن راديكالهاي آزاد حاصل از چربيها و روغنها به سيستم قلبي- عروقي مي شود.
• كلسترول خون و به خصوص نوع بد آن يعني LDL را كاهش مي دهد، بدون اينكه كه نوع خوب آن يعني HDL كاهش پيدا كند.
• روغن زيتون از مسموم و اكسيده شدن LDL كلسترول جلوگيري مي كند.
• يكي ديگر از خواص روغن زيتون اين است كه مانع رسوب پلاك ها در جدار شريان شده و در نتيجه مانع تنگ شدن شريان ها مي شود.
• روغن زيتون به علت دارا بودن چربي هاي غير اشباع MUFA باعث اتساع سرخرگ ها شده و از اين طريق باعث كاهش فشار خون بالا و بيماري هاي قلبي مي شود.
• تنظيم قند خون بدن از خواص روغن زيتون است.
• روغن زيتون داراي آنتي اكسيدان هاي قوي مثل پلي فنول ها و فلاوونوئيدها مي باشد كه اين آنتي اكسيدان ها باعث كاهش پر اكسيداسيون چربي ها در بدن و به دنبال آن كاهش استرس اكسيداتيو مي شوند. در نتيجه بدن را از صدمه راديكال هاي آزاد حفظ مي كند و بدين طريق باعث كاهش ابتلا به انواع سرطان، خصوصاً سرطان پوست، روده و سرطان پستان در زنان مي شود.
• به علت خاصيت آنتي اكسيداني روغن زيتون، ديواره سرخرگ ها را از گزند راديكال هاي آزاد محافظت كرده و چسبيدن LDL را به ديواره سرخرگ ها و همچنين ابتلا به بيماري هاي قلبي را كاهش مي دهد.
برچسب: ،